మాలీవుడ్‌లో వేధింపుల మాఫియాపై హేమ క‌మిటీ సంచ‌ల‌న నివేదిక‌

మీటూ ఉద్య‌మం నేప‌థ్యంలో అన్ని ప‌రిశ్ర‌మ‌ల్లో లైంగిక వేధింపుల గురించి పెద్ద ఎత్తున చ‌ర్చ సాగింది. వేధింపుల మాన్ స్ట‌ర్స్ పేర్లు బ‌య‌ట‌కు వ‌చ్చాయి. కొంద‌రికి శిక్ష‌లు ప‌డినా ఎక్కువ‌మంది త‌ప్పించుకున్నారు. అదంతా ఒకెత్తు అనుకుంటే, ఇప్పుడు మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమలో లైంగిక వేధింపులపై కేరళ ప్రభుత్వం హేమ నివేదికను ప్రచురించడం సంచ‌ల‌నంగా మారింది.

235 పేజీల నివేదికలో ఉద్యోగావకాశాల కోసం తమను లైంగికంగా వేధించార‌ని సాక్ష్యమిచ్చిన ప‌లువురు ఔత్సాహిక న‌టీమ‌ణుల వివ‌రాల‌తో ఒక‌ ఖాతాలో వివ‌రాల్ని ఈ నివేదిక అందించింది. కేరళ ప్రభుత్వానికి ఫిర్యాదు చేసిన‌ నాలుగున్నరేళ్ల తర్వాత, మలయాళ చిత్రసీమలో మహిళల దుస్థితిపై రిటైర్డ్ జస్టిస్ కె హేమ నేతృత్వంలోని కమిటీ నివేదికను సోమవారం విడుదల చేసారు.

పరిశుభ్రమైన టాయిలెట్లు, దుస్తులు మార్చుకునే గదులు సౌక‌ర్యంగా లేవ‌ని, సినిమా సెట్లలో మహిళలకు ప్రాథమిక మానవ హక్కులు నిరాకరిస్తున్నార‌ని ఈ నివేదిక హైలైట్ చేసింది. అవకాశాల కోసం వ‌చ్చిన వారిని లైంగిక ప్ర‌యోజ‌నాల కోసం అడిగిన వారిపై సాక్ష్యమిచ్చిన మహిళల ఖాతాలను నివేదిక‌ రికార్డ్ చేసింది. అవ‌కాశాలు కావాలంటే.. సర్దుబాటు...రాజీలు చేసుకోమని చెప్పారని, హోటల్‌ గదుల్లో తమ సహోద్యోగులు బలవంతంగా ప్రవేశించి వేధించ‌డమే కాకుండా, చట్టపరమైన చర్యలు తీసుకుంటే ప‌రిశ్ర‌మ నుంచి నిషేధం విధిస్తామని బెదిరించారని ప‌లువురు న‌టీమ‌ణులు చెప్పారు. రాజీ-సర్దుబాటు అనే రెండు పదాలు మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమలో మహిళలకు బాగా తెలిసినవి. డిమాండ్ మేర‌కు సె* చేయ‌డానికి అందుబాటులో ఉండాల్సి ఉంటుంది అని నివేదిక పేర్కొంది.

సినిమా సెట్‌లలో మహిళల వసతి సురక్షితం కాద‌ని అండర్‌లైన్ చేస్తూ, కామాంధులు దాడి చేస్తారనే భయంతో వారి కుటుంబ సభ్యులు లేదా దగ్గరి బంధువులతో కలిసి ఉండవలసి వస్తుందర‌ని నివేదిక పేర్కొంది. కమిటీ ముందు వాంగ్మూలం ఇచ్చిన వారు పరిశ్రమలో తమ అనుభవాలను వెల్లడించడం ద్వారా రిస్క్ తీసుకోవ‌డ‌మేన‌ని భ‌య‌ప‌డిన‌ట్టు చెప్పారు. వారు చెప్పిన వాస్తవాలు ఆశ్చ‌ర్య‌ప‌రిచాయి. మ‌హిళ‌ల‌ను హింసించిన వారి చెవులకు తాము ఏదైనా చెప్పిన‌ట్టు వెల్ల‌డైతే, నేరస్థులు చాలా ప్రభావం చూపుతారు. సినీ రంగంలో మహిళలు ఎదుర్కొన్న లైంగిక వేధింపులు, వేధింపుల స్వభావాన్ని వినడం మాకు దిగ్భ్రాంతికరమైన అనుభవం అని జ‌డ్జి నివేదిక పేర్కొంది.

పరిశుభ్రమైన టాయిలెట్లు, దుస్తులు మార్చుకునే గదులు వంటి సినిమా సెట్లలో మహిళలకు ప్రాథమిక మానవ హక్కులు నిరాకర‌ణ‌కు గుర‌వుతున్నాయని నివేదిక హైలైట్ చేసింది. మహిళా కళాకారులు బహిష్టు కాలంలో చాలా కష్టమైన సమయాన్ని ఎదుర్కొంటారు. మూత్రవిసర్జన చేయాలనే కోరికను నివారించడానికి ఎక్కువ కాలం నీరు త్రాగకుండా ఉండటం నేర్చుకుంటారు అని నివేదిక పేర్కొంది.

కేర‌ళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర పరిశ్రమ కొంతమంది నటీనటులు, నిర్మాతలు, దర్శకుల అధీనంలో ఉందని హేమ కమిటీ ఆరోపించింది. అందరూ పురుషులే ఆధిప‌త్యం చెలాయిస్తారు. వారు మొత్తం మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమను నియంత్రిస్తారు. వారు సినిమాల్లో పనిచేస్తున్న ఇతర వ్యక్తులపై ఆధిపత్యం చెలాయిస్తున్నారు. అంతర్గత ఫిర్యాదుల కమిటీ (ఐసిసి)లో పని చేసే వ్యక్తులను వారు డిమాండ్ చేస్తారు. ఫిర్యాదును పరిష్కరించడానికి వారు బలవంతం చేయవచ్చు లేదా బెదిరించవచ్చు. ఐసిసిలో భాగమైన వారిలో ఎవరైనా అధికారంలో ఉన్నవారి ఆదేశాల ప్రకారం వ్యవహరించకపోతే వారి భవిష్యత్తు నాశనం కావచ్చు. వ్య‌తిరేకించే వారు ప‌రిశ్ర‌మ‌లో ఇక మిగ‌ల‌రు. సినీరంగంలో ఈ పరిస్థితి చాలా షాకింగ్‌గా ఉంది అని హేమ క‌మిటీ నివేదిక‌ పేర్కొంది.

పరిశ్రమలోని ఎవరిపైనైనా చట్టవిరుద్ధమైన అనధికారిక నిషేధాలకు గురి చేయ‌గల `మాఫియా` ఉంద‌ని ఒక ప్రముఖ నటుడు పేర్కొన్నారు. పురుషుల లాబీ గురించి అత‌డు బ‌హిర్గ‌తం చేసాడు. ఇటువంటి నిషేధాలు ఒకరి నుంచి ఇంకొక‌రికి నోటి మాట ద్వారా చేర‌తాయి. రహస్య సంభాషణ ద్వారా మేనేజ్ చేస్తారు.. అని నివేదిక పేర్కొంది.

ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన ఆడిట్ సెట్స్‌లో అమానవీయ ప్ర‌వ‌ర్త‌న‌కు బ‌ల‌వుతున్న జూనియర్ ఆర్టిస్టుల దుస్థితిపై కూడా ఈ క‌మిటీ వెల్ల‌డించింది. వారికి AMMA మరియు FEFKA వంటి చలనచిత్ర శాఖ‌ల్లో సభ్యత్వం ఇవ్వ‌లేదు. వారికి మరుగుదొడ్ల సౌకర్యాన్ని నిరాకరించారు. ఎక్కువ గంటలు నిరంతరం పని చేయవలసి వస్తుంది. అటువంటి కళాకారులు పారితోషికం పరంగా చాలా వరకు వారి వేతనాలను ఏజెంట్ల(మేనేజ‌ర్ల‌)తో లోపాయికారీగా మాట్లాడుకుంటారు. వారు మోసానికి గుర‌వుతారు. క‌మీష‌న్ల‌ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.

వాస్తవానికి 295 పేజీల నిడివితో ఉన్న కమిటీ నివేదికను 66 పేజీలకు తగ్గించి, సాక్ష్యం చెప్పిన వారి పేర్లను, వారి వివ‌రాల‌ను తొల‌గించారు. 2017లో కొచ్చి సమీపంలో కదులుతున్న కారులో ప్రముఖ మలయాళ నటిని కిడ్నాప్ చేసి లైంగిక వేధింపులకు గురిచేసిన ఘటన నేపథ్యంలో ముగ్గురు సభ్యులతో కూడిన కమిటీని ఏర్పాటు చేశారు. ప్రస్తుతం విచారణలో ఉన్న ఆ కేసులో ప్రధాన నిందితుల్లో ఒకరైన హీరో దిలీప్ కుట్ర, ఇతర నేరాలతోపాటు సాక్ష్యాలను తారుమారు చేయడం వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొంటున్నారు.

హేమ కమిటీ తన నివేదికలో పరిశ్రమలో మహిళలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ఒక చట్టాన్ని రూపొందించాలని దాని క్రింద ఒక ట్రిబ్యునల్‌ను ఏర్పాటు చేయాలని సిఫార్సు చేసింది. ఇతర రంగాలకు విరుద్ధంగా ని ప్రదేశాలలో సినిమాల్లో లైంగిక వేధింపులు జరుగుతున్నాయని, అవ‌కాశాల పేరుతో మహిళలు వేధింపులకు గురవుతున్నారని నివేదిక‌ నొక్కి చెప్పింది. అందువల్ల PoSH చట్టం- పని ప్రదేశంలో మహిళలపై లైంగిక వేధింపులు (నివారణ, నిషేధం మరియు పరిష్కారం) 2013 నిబంధనలు సరిపోవని పేర్కొంది.

సివిల్ కోర్టు, రిటైర్డ్ జిల్లా జడ్జి నేతృత్వంలో ట్రిబ్యున‌ల్ ప‌ని చేయాలి. కనీసం ఐదు సంవత్సరాల విచారణ అనుభవం ఉన్న మహిళ జ‌డ్జిగా ఉంటారు. కొత్త చట్టంలో మహిళలకు సురక్షితమైన వసతి.. రవాణా ఎంపికలు, టాయిలెట్లు .. దుస్తులు మార్చుకునే గదుల సుర‌క్షిత విధానం త‌ప్ప‌నిస‌రి చేయాలి. సినిమా సెట్లలో డ్రగ్స్ మద్యంపై నిషేధం అమ‌లు చేయాలి. ముఖ్యంగా జూనియర్ ఆర్టిస్టులకు వర్క్ కాంట్రాక్ట్‌లను ఖచ్చితంగా పాటించాలి.. అని నివేదిక పేర్కొంది.